Onze experten volgen de economie en de financiële markten op de voet.
economische actualiteit oktober 2018

Economische actualiteit oktober 2018

Alexandre Gauthy - Economist
Naast de ‘traditionele’ thema’s als het handelsconflict en de Brexit bepaalden ook de depreciatie van de munt van een aantal groeilanden en de Italiaanse begroting de richting van de aandelen-, obligatie- en deviezenmarkten. Onze expert Alexandre Gauthy zet de economische actualiteit en de trends van de voorbije maand op een rij.

Economische actualiteit: aandelenmarkten

Aan het begin van de maand werden de aandelenmarkten gedomineerd door de muntdepreciatie van een aantal groeilanden, waar de emerging aandelen logischerwijze het meest onder te lijden hadden. Na de stabilisering konden de koersen deels herstellen en de regio bleef over de maand nog net in negatief terrein. De Europese aandelen zagen op de laatste dag van de maand de moeizaam bijeen gesprokkelde winst verloren gaan door de bekendmaking van de Italiaanse begroting, en sloten nipt negatief af. Japan was de afgelopen maand de sterkst presterende regio met 3,2% in euro (+5,7% in yen voor de MSCI Japan). Nu premier Abe aan zijn derde ambtstermijn is begonnen, kan het abenomics-beleid – dat een einde bracht aan de deflatoire economie – worden voortgezet. Ook al konden de Amerikaanse aandelen in september nog nieuwe historische records optekenen, over de afgelopen maand blijft de prestatie vrij beperkt (MSCI US +0,6%). Over het hele derde kwartaal deden de VS het evenwel uitstekend met een prestatie in euro van 7,9%. De effectieve invoering van de eerder aangekondigde invoertarieven door de Verenigde Staten en de vergelding van China hadden dan weer nauwelijks een effect op de markten, omdat ze algemeen werden verwacht en de modaliteiten ervan als gematigd werden gezien: in een eerste fase blijft de heffing door de VS beperkt tot 10%. Na het einde van het kwartaal wordt traditioneel uitgekeken naar de bekendmaking van de bedrijfsresultaten. Net als in het eerste en tweede kwartaal zal in de VS het effect van de belastingverlaging nog altijd spelen in de vergelijking tot vorig jaar. De consensusverwachting gaat uit van een winstgroei van ruim 19% voor de bedrijven van de S&P500. Er zal worden uitgekeken naar indicaties van druk op de marges (hogere lonen) en eventuele gevolgen van het handelsconflict.
economische actualiteit oktober 2018 tabel1

Economische actualiteit: obligatiemarkten

In september evolueerden de obligatierentes naar de bovenkant van de horizontale marge waarbinnen ze al enkele maanden bewegen. De Amerikaanse 10-jarige rente ging naar een niveau van 3,1% dat ook al eens in mei werd bereikt. De Duitse 10-jarige rente bleef hangen op 0,5%. In de VS blijft de sterke economie een belangrijke factor voor een hogere rente. Maar de toe- of afnemende risicoappetijt van de belegger is eveneens een drijfveer voor hogere dan wel lagere rentes. In Europa ging alle aandacht uiteraard naar de Italiaanse regeringsonderhandelingen over de begroting voor 2019. Uiteindelijk kwam een tekort van 2,4% uit de bus, doordat de Vijfsterrenbeweging en de Liga een deel van hun verkiezingsbeloften hebben doorgedrukt. Het begrotingstekort ligt daarmee hoger dan verwacht. De minister van Financiën, Tria, stelde een tekort van maximaal 2% voorop. Het nieuwe cijfer ligt mijlenver van de projectie van de vorige regering voor een tekort van 0,8% in 2019. Het plan om de hoge overheidsschuld af te bouwen, blijkt dus geen prioriteit meer voor deze regering. De rente op Italiaanse overheidsobligaties steeg fors en evenaarde recente pieken rond 3,2%. Bovendien riskeert de Italiaanse overheid nog een verlaging van de kredietwaardigheid door de ratingbureaus te verwerken te krijgen in de komende maanden. Obligaties van andere perifere landen ondervonden nauwelijks een impact. De bedrijfsobligaties kenden een positieve maand met nauwere spreads. Ze profiteerden van het betere risicosentiment bij de beleggers.
economische actualiteit oktober 2018 tabel2

Economische actualiteit: centrale banken en monetair beleid

De centrale banken blijven op koers. De Amerikaanse centrale bank verhoogde, overigens helemaal zoals verwacht, de rente voor de derde keer dit jaar. De leden van de Federal Reserve gaan onveranderd uit van nog een bijkomende renteverhoging dit jaar, drie volgend jaar en een in 2020. Dat is nog altijd hoger dan de consensusverwachting. De voorzitter van de Europese Centrale Bank, Draghi, zorgde voor een rimpeling in de markt door te stellen dat hij een ‘relatief krachtige’ opleving van de kerninflatie verwacht door het herstel van de arbeidsmarkt. Die stelling wordt vooralsnog niet bevestigd door de recentste inflatiecijfers die onder de verwachting uitkwamen. De Noorse centrale bank verhoogde voor het eerst sinds 2011 haar kortetermijnrente met 25 basispunten, zoals ze al sinds het voorjaar had te kennen gegeven. In haar vooruitzicht bleef de centrale bank zeer voorzichtig voor toekomstige renteverhogingen. De centrale banken van de groeilanden die onder vuur lagen, grepen in om de situatie te stabiliseren. De Turkse centrale bank verraste met een groter dan verwachte renteverhoging (met 625 basispunten naar 24%), ondanks eerdere tegenkantingen van president Erdogan. De centrale bank toonde ermee aan dat ze nog enige onafhankelijkheid bezit ten opzichte van politieke inmenging. Rusland verhoogde de rente voor het eerst in vier jaar met 25 basispunten naar 7,5%, om zijn munt te ondersteunen die ook leed onder de muntdepreciatie in de groeilanden en de sancties van de VS.
economische actualiteit oktober 2018 tabel3

Economische actualiteit: deviezen

De Amerikaanse dollar sloot de maand onveranderd af tegenover de euro, maar dat cijfer verbergt toch enige volatiliteit. In augustus verstevigde de Amerikaanse munt nog door de perikelen rond de munten van een aantal groeilanden. Maar na de stabilisering van de situatie nam de interesse voor de ‘veilige’ dollar af in de loop van september… tot de onzekerheid over de Italiaanse begroting eind september leidde tot een zwakkere euro. De Noorse kroon verstevigde 2,8% tegenover de euro, na een zwakke maand augustus, doordat de centrale bank de rente verhoogde en de olieprijs steeg. De Zweedse kroon volgde grotendeels die beweging. Het Britse pond evolueert dan weer volgens de berichten die in de media verschijnen over de brexit. De Japanse yen verzwakte en maakte daarmee de opvering van de maand augustus ongedaan die toen te wijten was aan de turbulentie veroorzaakt door de munten van de groeilanden.
economische actualiteit oktober 2018 tabel4

Economische actualiteit: grondstoffen

Na een dip in augustus, onder de 70 dollar per vat, sloot de ruwe olie de maand september af op een prijs boven de 80 dollar per vat. Dat is meteen ook de hoogste prijs in bijna vier jaar. De sancties van de VS tegen Iran treden in werking in november en de impact daarvan op de export van Iran is nu al voelbaar. Bovendien lijken de OPEC en haar bondgenoten deze keer niet bereid om hun productie op te voeren, in tegenstelling tot de maand mei toen de olieprijs ook een niveau van 80 dollar bereikte. Industriële metalen stabiliseerden na de terugval van de prijzen sinds de maand juni. De sterkst getroffen metalen in die terugval (koper en zink) konden de maand september zelfs positief afsluiten. De muntdepreciatie van een aantal groeilanden blijkt, behalve voor de betrokken landen Argentinië en Turkije, nauwelijks een economische impact te hebben. De goudprijs blijft noteren onder de 1.200 dollar per ons en kon net als bij vorige marktturbulenties niet profiteren van de rol van veilige beleggingshaven tijdens de muntdepreciatie. De Federal Reserve bevestigt haar voorziene traject van renteverhogingen en de lage goudprijs kan worden gezien als een signaal dat de markt er vertrouwen in heeft dat dat traject zal volstaan om de inflatie onder controle te houden.
economische actualiteit oktober 2018 tabel5
MSCI indices: source MSCI. Neither MSCI nor any other party involved in or related to compiling, computing or creating the MSCI data makes any express or implied warranties or representations with respect to such data (or the results to be obtained by the use thereof), and all such parties hereby expressly disclaim all warranties of originality, accuracy, completeness, merchantability or fitness for a particular purpose with respect to any of such data. Without limiting any of the foregoing, in no event shall MSCI, any of its affiliates or any third party involved in or related to compiling, computing or creating the data have any liability for any direct, indirect, special, punitive, consequential or any other damages (including lost profits) even if notified of the possibility of such damages. No further distribution or dissemination of the MSCI data is permitted without MSCI’s express written consent.
Deel het artikel
Meer over:
Gereglementeerd door de Belgische Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) en de Nationale Bank van België | Alle rechten voorbehouden 2024, Degroof Petercam