19.07.20195 min
Deel het artikel
Hoe aantrekkelijk is investeren in België voor internationale investeerders?
België geniet een goede reputatie in het buitenland en kan er op veel sympathie rekenen. Maar welke troeven heeft ons land op economisch vlak? Dat is één van de vragen die in het boek van onze economen aan bod komt. Ontdek hun visie en de oplossingen die zij voorstellen.
“We willen toch niet eindigen zoals België?” Met deze woorden verdedigt de Nederlandse premier Mark Rutte de afschaffing van de dividendbelasting om de aantrekkingskracht van Nederland voor multinationals te behouden. Buitenlandse investeringen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de werkgelegenheid en de economische activiteit. We spreken hier over directe buitenlandse investeringen van lange duur, niet zozeer over portefeuillestromen gelinkt aan financieringscentra. Die directe buitenlandse investeringen kunnen bijvoorbeeld nieuwe vestigingen van een multinational zijn, participaties van buitenlandse ondernemingen in lokale ondernemingen, of langlopende leningen aan lokale ondernemingen. Maar wat maakt een land aantrekkelijk voor buitenlands kapitaal? Welke troeven en nadelen heeft België? En blijft België erin slagen om buitenlands kapitaal aan te trekken of heeft de premier van onze noorderburen gelijk?
Buitenlandse investeringen in België
Volgens cijfers van Ernst & Young trok ons land in 2016 precies 200 buitenlandse investeringsprojecten aan, een daling van 5% ten opzichte van 2015, maar over een periode van tien jaar beschouwd nog altijd het op één na beste resultaat. Daarmee bleef België achter op de Europese tendens waar in 2016 een stijging van 15% genoteerd werd. Vlaanderen nam in 2016 met 105 projecten iets meer dan de helft voor zijn rekening, een duidelijke achteruitgang ten opzichte van de 141 projecten vorig jaar en ook een vrij zwak resultaat in het licht van het voorbije decennium.
In bedrag daalden de buitenlandse investeringen van 2,7 naar 1,9 miljard euro. Vooral Brussel kende in 2016 een opvallende stijging, ondanks de terreuraanslagen. De buitenlandse investeringen in België leverden 3.300 jobs op in 2016. Dat is een stijging van 4% in vergelijking tot 2015 maar onder het tienjaarsgemiddelde van 3.750 jobs en minder dan de Europese stijging van bijna 20%. De sectoren logistiek, productie en verkoop & marketing leveren samen veruit de grootste bijdrage, zowel naar aantal projecten als naar banen. Het leeuwendeel van de projecten en jobs kwam de laatste tien jaar uit de VS en onze drie buurlanden Frankrijk, Nederland en Duitsland.
In bedrag daalden de buitenlandse investeringen van 2,7 naar 1,9 miljard euro. Vooral Brussel kende in 2016 een opvallende stijging, ondanks de terreuraanslagen. De buitenlandse investeringen in België leverden 3.300 jobs op in 2016. Dat is een stijging van 4% in vergelijking tot 2015 maar onder het tienjaarsgemiddelde van 3.750 jobs en minder dan de Europese stijging van bijna 20%. De sectoren logistiek, productie en verkoop & marketing leveren samen veruit de grootste bijdrage, zowel naar aantal projecten als naar banen. Het leeuwendeel van de projecten en jobs kwam de laatste tien jaar uit de VS en onze drie buurlanden Frankrijk, Nederland en Duitsland.
Troeven en pijnpunten
Het is intussen genoegzaam bekend wat ons land aantrekkelijk maakt voor buitenlandse investeerders. Steeds weer komt naar boven dat ze België waarderen om de centrale ligging en internationale havens, om Brussel als hoofdstad van de Europese Unie en de NAVO, om zijn goed opgeleide en taalvaardige werknemers alsook om de relatieve stabiliteit van het politieke, regelgevende en administratieve kader.
Internationale investeerders waarderen België
om de centrale ligging,
Brussel als hoofdstad van de EU,
de goed opgeleide bevolking en
het stabiele politieke klimaat.
Ook de nadelen zijn bekend. Buitenlandse investeerders blijven erop hameren dat onze belastingdruk te hoog is. Vooral het hoge nominale tarief van de vennootschapsbelasting is een doorn in het oog. Daar wordt met de daling naar 29% in 2018 en 25% in 2020 wel een antwoord op geboden, maar ook andere landen hebben de voorbije jaren forse inspanningen geleverd om dat faciale tarief naar beneden te krijgen. In zekere zin is dat natuurlijk een race naar de bodem. Het zou allicht beter zijn om dat te harmoniseren op Europees niveau, bijvoorbeeld door de invoering van een minimumtarief of van een gemeenschappelijke Europese vennootschapsbelasting, de zogenaamde Common Consolidated Corporate Tax Base. Maar zolang dat niet het geval is, blijft het een belangrijk onderscheidend element voor buitenlandse investeerders. Daarnaast geven vele bedrijven aan dat Belgische beleidsmakers meer steun kunnen verlenen aan hoogtechnologische industrieën en aan innovatie. Het gaat dan niet alleen over een fiscale aanmoediging maar eveneens over het vereenvoudigen van administratie en investeringen in opleidingen en permanente vorming.
Ook de hoge loonkosten lopen in de kijker. Vooral in de industrie is dat een probleem. De Amerikaanse onderzoekstank The Conference Board vergelijkt de gemiddelde kostprijs per uur in de verwerkende nijverheid in verschillende landen. Ons land is met 46,5 dollar per uur het derde duurste land ter wereld na Zwitserland en Noorwegen. Natuurlijk, die kost houdt geen rekening met de arbeidsproductiviteit. Maar niet voor elke activiteit is dat aspect doorslaggevend in de beslissing van buitenlandse investeerders. In onze buurlanden Nederland (36,5), Frankrijk (37,5), Duitsland (42,5) en het VK (31,5) bedraagt de uurloonkost immers een pak minder. Verder blijft mobiliteit een belangrijk aandachtspunt, zoals verder besproken in dit boek.
om de centrale ligging,
Brussel als hoofdstad van de EU,
de goed opgeleide bevolking en
het stabiele politieke klimaat.
Ook de nadelen zijn bekend. Buitenlandse investeerders blijven erop hameren dat onze belastingdruk te hoog is. Vooral het hoge nominale tarief van de vennootschapsbelasting is een doorn in het oog. Daar wordt met de daling naar 29% in 2018 en 25% in 2020 wel een antwoord op geboden, maar ook andere landen hebben de voorbije jaren forse inspanningen geleverd om dat faciale tarief naar beneden te krijgen. In zekere zin is dat natuurlijk een race naar de bodem. Het zou allicht beter zijn om dat te harmoniseren op Europees niveau, bijvoorbeeld door de invoering van een minimumtarief of van een gemeenschappelijke Europese vennootschapsbelasting, de zogenaamde Common Consolidated Corporate Tax Base. Maar zolang dat niet het geval is, blijft het een belangrijk onderscheidend element voor buitenlandse investeerders. Daarnaast geven vele bedrijven aan dat Belgische beleidsmakers meer steun kunnen verlenen aan hoogtechnologische industrieën en aan innovatie. Het gaat dan niet alleen over een fiscale aanmoediging maar eveneens over het vereenvoudigen van administratie en investeringen in opleidingen en permanente vorming.
Ook de hoge loonkosten lopen in de kijker. Vooral in de industrie is dat een probleem. De Amerikaanse onderzoekstank The Conference Board vergelijkt de gemiddelde kostprijs per uur in de verwerkende nijverheid in verschillende landen. Ons land is met 46,5 dollar per uur het derde duurste land ter wereld na Zwitserland en Noorwegen. Natuurlijk, die kost houdt geen rekening met de arbeidsproductiviteit. Maar niet voor elke activiteit is dat aspect doorslaggevend in de beslissing van buitenlandse investeerders. In onze buurlanden Nederland (36,5), Frankrijk (37,5), Duitsland (42,5) en het VK (31,5) bedraagt de uurloonkost immers een pak minder. Verder blijft mobiliteit een belangrijk aandachtspunt, zoals verder besproken in dit boek.
België blijft een aantrekkelijk land voor buitenlandse investeringen
In de Global Foreign Direct Country Attractiveness Index, een jaarlijkse rangschikking van 110 landen, prijkt ons land al jaren rond de twintigste plaats. Daarmee blijven we weliswaar achter op onze buurlanden Duitsland (5de plaats), Nederland (6de) en Frankrijk (13de). Vooral de hoge fiscale druk en loonkosten blijven pijnpunten.
Bijkomende werkpunten zijn de ondersteuning van innovatie en technologie, permanente vorming en verkeersinfrastructuur. Ook naar regelgeving toe kunnen er nog meer proactieve stappen gezet worden. Zo sprong ons land pas zeer laat op de trein van e-commerce.
Het enthousiasme om de volgende jaren in ons land te investeren, lijkt voorlopig eerder klein. Zo blijkt uit een steekproef dat slechts 13% van de bedrijven plannen heeft om de volgende jaren te investeren, lager dan het voorbije tienjaarsgemiddelde van 21%. Met onze goed geschoolde werknemers zou ons land zich, naast de farmaceutische industrie en biotechnologie, ambitieuzer kunnen profileren als aantrekkingspool voor nieuwe digitale technologieën.
Het enthousiasme om de volgende jaren in ons land te investeren, lijkt voorlopig eerder klein. Zo blijkt uit een steekproef dat slechts 13% van de bedrijven plannen heeft om de volgende jaren te investeren, lager dan het voorbije tienjaarsgemiddelde van 21%. Met onze goed geschoolde werknemers zou ons land zich, naast de farmaceutische industrie en biotechnologie, ambitieuzer kunnen profileren als aantrekkingspool voor nieuwe digitale technologieën.
Deel het artikel
Gerelateerde artikelen
12 rue Eugène Ruppert
L-2453 Luxembourg
+352 45 35 451L-2453 Luxembourg
Alle rechten voorbehouden 2024, Degroof Petercam