Van Eyck : van bewondering tot erfgoedbescherming

Art Advisory Team - Art Advisory Manager

Na een restauratie die meer dan zeven jaar duurde, schittert het Lam Gods van Jan van Eyck opnieuw in volle glorie in het MSK te Gent. Dankzij de zorgvuldige bescherming van het erfgoed, kunt u dit eeuwenoude mythische werk opnieuw ontdekken. Een evenement zonder weerga waar Degroof Petercam graag aan meewerkt.

Het is 1432 als Hubert van Eyck en zijn oudere broer Jan de laatste hand leggen aan hun meesterwerk. Het uitzonderlijke werk was besteld door Joos Vijd en zijn echtgenote Elisabeth Borluut. Jan van Eyck is schilder aan het hof van de hertog van Bourgondië, Filips de Goede (1396-1467). De hertog en zijn hofhouding omringen zich met de allerbeste kunstenaars. De steden Gent en Brugge floreren op dat moment dankzij de handelaars en de burgerij. De rijke kooplieden en politici spiegelen zich aan de glitter van het hof en ontpoppen zich tot kunstliefhebbers en amateurs van luxeproducten. In die creatieve omgeving, tussen hof en stad en tussen kunst en vakmanschap, is Jan van Eyck actief en krijgt hij zijn opdrachten.

Scherpzinnig observatievermogen

Van Eyck heeft bijzonder veel oog voor detail en perspectief. Zijn observatievermogen is scherper ontwikkeld dan dat van zijn tijdsgenoten en brengt een echte optische revolutie teweeg. Hij beheerst zijn vak, bezit een ongelooflijke techniek, heeft wetenschappelijke kennis in huis en beschikt over een sterk ontwikkeld observatievermogen. Met recht en rede kunnen we stellen dat hij olieverfwerken naar nieuwe hoogtepunten heeft getild en vernieuwing heeft gebracht in de Westerse schilderkunst.
Nog nooit had een schilder de realiteit zo nauwkeurig weergegeven. Zijn figuren zijn bijna even levensecht als op een foto. Zijn landschappen, steden en vergezichten zijn zo gedetailleerd dat ze ons een goede indruk geven van de tijdsgeest van toen.

Nieuw 'kunstconcept'

De Aanbidding van het Lam Gods mag gerust revolutionair worden genoemd. Het wereldberoemde retabel vertegenwoordigt een 'nieuw kunstconcept', waarin het idealiseren van de middeleeuwse traditie plaats ruimt voor een uiterst nauwkeurige observatie van de natuur. Als u het werk in zijn geheel wilt ontdekken, moet u zowel aan het Gentse Museum voor Schone Kunsten in Gent (MSK) als aan de Sint-Baafskathedraal in het centrum van Gent een bezoek brengen.
Het Lam Gods blinkt uit op verschillende vlakken: het is een geslaagde mix van familiaal erfgoed, talent, verbeeldingsvermogen, creativiteit, mecenaat en eeuwigdurende schoonheid. Het illustreert ook het belang van goed zorg dragen voor ons erfgoed, want zes eeuwen later hebben wij daardoor de mogelijkheid om dit mythische werk opnieuw in al zijn glorie te ontdekken.

Historisch werk

Doorheen de eeuwen kreeg het werk het nochtans hard te verduren: het retabel moest beschermd worden tegen oorlogen en branden en werd diverse keren elders ondergebracht. Twee panelen werden in 1934 gestolen; dat van Johannes De Doper is intussen terecht, maar het schilderij ‘de Rechtvaardige Rechters’ blijft onvindbaar. In zijn boek 'De val' gaat Albert Camus trouwens in op dat verhaal. Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog moest het werk worden gered; in 1945 slaagden de Monuments Men erin om het werk in veiligheid te brengen. De Gentenaren waren door het dolle heen en ontvingen het kunstwerk alsof het een koning was. De mensen vormden zelfs een erehaag als teken van respect. Het ongelooflijke verhaal van de Monuments Men, die als missie hadden om tijdens de oorlog geroofde kunstwerken terug te vinden, werd verfilmd. De eerste scènes van die film, 'The Monuments Men', spelen zich niet toevallig af in de Sint-Baafskathedraal in Gent.

Niet te missen evenement

Na een restauratie die meer dan zeven jaar duurde, schittert het kunstwerk opnieuw op de plek waar het thuishoort. Tot eind april 2020 loopt in Gent de uitzonderlijke tentoonstelling: 'een optische revolutie'. Wereldwijd zijn slechts een twintigtal werken van de Vlaamse Meester van Eyck bewaard gebleven. Minstens de helft daarvan wordt naar aanleiding van deze uitzonderlijke gelegenheid tentoongesteld in het Museum voor Schone Kunsten te Gent (MSK). Een niet te missen evenement! En een echt huzarenstuk dat de wereld van van Eyck en zijn revolutionaire techniek tastbaarder maakt dan ooit.

Unieke ervaring

Centraal in deze tentoonstelling staan de gerestaureerde buitenste panelen van de 'Aanbidding van het Lam Gods' en enkele andere werken van van Eyck. Kunstwerken met een religieuze inslag, schetsen en portretten worden samen met werken van zijn tijdsgenoten uit Duitsland, Spanje, Frankrijk en Italië tentoongesteld. Ook deze kunstenaars waren zeer vertrouwd met het hof en kregen bestellingen uit alle windstreken. De tentoonstelling zet de verschillen en gelijkenissen tussen deze kunstenaars in de verf. Ze roept bij iedereen de bewondering op die de tijdsgenoten van van Eyck ongetwijfeld voelden toen ze voor de eerste keer zijn kunstwerken zagen: een unieke ervaring die je nooit meer vergeet. De tentoonstelling laat in het totaal zowat 80 werken de revue passeren, die dateren van het einde van de Middeleeuwen tot meer hedendaagse kopieën of interpretaties. De diverse schilderwerken, de miniatuurkunst, het beeldhouwwerk en de tekeningen laten het middeleeuwse universum van van Eyck weer tot leven komen. Hiervoor werkt het MSK nauw samen met nationale en internationale partners.

Degroof Petercam wilde om verschillende redenen meewerken aan dit evenement. Allereerst vanwege het historische belang van dit erfgoed in een van de mooiste steden van Vlaanderen. En daarnaast omdat we ons al meer dan 150 jaar inzetten om elk erfgoed te beschermen. Een derde reden is dat we iedereen de kans willen geven om dit uitzonderlijke kunstwerk te (her)ontdekken en te bewonderen.

Deel het artikel

Meer over:

Wealth Management

Alle

Economie

Duurzaam beleggen

Entrepreneurship

Wealth Management

Precious. Partnerships.

Onze experten volgen de economie en de financiële markten op de voet.

Van Eyck : van bewondering tot erfgoedbescherming

Scherpzinnig observatievermogen

Nieuw 'kunstconcept'

Historisch werk

Niet te missen evenement

Unieke ervaring

Gerelateerde artikelen

Pleidooi voor een efficiëntere filantropie

DUO for a JOB: 10 jaar engagement en professionele integratie

De verruimde Kaaimantaks

Over ons

Diensten

Wettelijke informatie