30.07.20196 min
Deel het artikel
Elektrische auto in opmars: infrastructuur & regelgeving
Sinds de invoering van de Ford T, nu ruim een eeuw geleden, ondergaat de autosector zijn grootste evolutie. Elektrische wagens zijn niet nieuw, verre van zelfs. Het eerste prototype zou al dateren van de negentiende eeuw, nog voor de uitvinding van de verbrandingsmotor dus. De grote technische voorsprong van de verbrandingsmotor zette echter een domper op de ontwikkeling van elektrische voertuigen. Tot nu.
Elektrische auto’s bieden tal van voordelen: het energetisch rendement ervan is hoger, de productie en het onderhoud eenvoudiger (minder bewegende delen), de motor levert hogere prestaties enzovoort. Maar afgezien van die voordelen zijn er nog veel belangrijkere redenen om over te schakelen op elektrische voertuigen: onze gezondheid en ons milieu!
Elektrische auto? Verbrandingsmotor is gevaar voor gezondheid
Het is algemeen bekend dat verbrandingsmotoren schadelijke stoffen uitstoten, zoals CO2 en stikstofoxide, die mee verantwoordelijk zijn voor de opwarming van het klimaat. Maar op zich al reden genoeg om de verbrandingsmotor in te ruilen voor een elektrisch exemplaar is de uitstoot van fijne deeltjes.
Of het nu om een diesel- of een benzinemotor gaat, telkens bevatten de uitlaatgassen grote hoeveelheden fijne deeltjes (partikels met een omvang kleiner dan 2.5μm) die diep kunnen doordringen in de longen. En zo cardiovasculaire aandoeningen en ademhalingsproblemen kunnen veroorzaken. In 2012 bestempelde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) diesel- en benzinemotoren als kankerverwekkend. Het debat mag dus niet gaan over de keuze tussen een diesel of een benzine, aangezien ze allebei heel schadelijk zijn.
Elektrische voertuigen komen er sneller dan gedacht
Ook al leidt het geen twijfel dat elektrische voertuigen almaar belangrijker worden, toch is hun marktaandeel vandaag heel beperkt (minder dan 2% van de verkoop). De hoge kostprijs, de beperkte actieradius en het gebrek aan laadpalen zijn daar debet aan. Alles lijkt er echter op te wijzen dat de opmars van de elektrische auto in de komende jaren in een stroomversnelling zal terechtkomen, die zelfs de meest optimistische voorspellingen zal verbazen. Waarom dat zo is, heeft te maken met drie belangrijke factoren die komaf zullen maken met de huidige beperkingen: infrastructuur, regelgeving en accu’s.
Nood aan infrastructuur overschat
Het gebrek aan laadpalen is een veelgehoord argument dat in het nadeel van elektrische voertuigen pleit. Maar is het geen verhaal van de kip of het ei? Want er bestaan verschillende mogelijkheden om een elektrische auto op te laden. Met de drie soorten laders kan dat ultra-traag, traag en zelfs snel.
1.
Ultra-trage laders worden gebruikt door particulieren. Hun elektrische infrastructuur heeft een beperkte capaciteit (enkele kW) waardoor het opladen doorgaans ’s nachts plaatsvindt. Volgens ramingen kan in 70 à 90% van de laadbehoefte worden voorzien door voertuigen thuis of op het werk op te laden. Dat houdt in dat publieke laadpalen slechts 10 à 30% van de behoefte moeten afdekken.
2. Trage opladers laden een voertuig al in enkele uren op (3 à 4 uren). Dergelijke opladers komen het meest voor op openbare plaatsen, meestal in de buurt van winkelcentra en parkeerplaatsen. Je accu opladen terwijl je op restaurant of naar de bioscoop gaat, wordt binnenkort de normaalste zaak.
3. Tot slot bestaan er ook nog snelladers die een accu in minder dan dertig minuten kunnen opladen. Voor hen is een specifieke infrastructuur noodzakelijk. Met de volgende generatie van ultrasnelle laders, die zich momenteel in de ontwikkelingsfase bevinden, zal het herladen minder dan tien minuten in beslag nemen. Dat type zal echter alleen in uitzonderlijke gevallen worden ingezet, denk maar aan lange trajecten in het kader van een vakantietrip.
De behoefte aan openbare laadpalen wordt dus overschat, omdat de eigenaars van een elektrische auto de accu’s doorgaans op een andere manier zullen herladen. Vergeet ook niet dat het opladen van een elektrisch voertuig een heel andere procedé is dan tanken. Een hele reeks marktspelers springen trouwens op de elektrische kar. Dat leidde onder meer tot het oprichten van de joint venture Ionity, waar VW, Ford, BMW en Daimler deel van uitmaken. Ook de oliemaatschappijen, de leveranciers van elektriciteit en zelfs technologische ondernemingen investeren in de technologie.
Regelgeving geeft duwtje in de rug
De regelgeving op het vlak van CO2–uitstoot wordt zowel in Europa als wereldwijd almaar draconischer. Daardoor zien autofabrikanten zich genoodzaakt om hybride en elektrische modellen op de markt te brengen om zo aan de strenge emissienormen te voldoen. De jongste tijd hebben heel wat regeringen en lokale overheden aangekondigd dat ze voertuigen met een verbrandingsmotor simpelweg zullen verbieden (in Frankrijk en Groot-Brittannië vanaf 2040). Andere, zoals China, hebben quota uitgevaardigd voor elektrische voertuigen.
Tot slot swingen ook de steunmaatregelen om de aankoop van elektrische wagens te stimuleren, de pan uit. Noorwegen is een goed voorbeeld: de premies kunnen er oplopen tot 15.000 euro per voertuig. Ook Zuid-Korea, Denemarken en China behoren wat dat betreft tot de beste leerlingen. Het doel van die aanpak is de vraag op korte termijn te stimuleren door het prijsverschil tussen klassieke en elektrische voertuigen te compenseren. Maar dankzij de vooruitgang die op het vlak van accu’s wordt geboekt, slinkt dat verschil zienderogen en is het mogelijk om de premies stelselmatig af te bouwen.
Elektriciteit/benzine vergelijkbaar tegen 2025
De accu is een doorslaggevende factor in het verhaal. Tot wel 50% van de huidige kosten van een elektrisch voertuig zijn toe te schrijven aan de accu. En naast de hoge kosten ervan, beperken ze de actieradius. We zijn nog ver verwijderd van de 1.000 kilometer actieradius van de verbrandingsmotor, maar is zo een grote radius überhaupt nodig als we onze auto tijdens de werkuren of ’s nachts zullen opladen?
Sinds enkele jaren daalt de prijs van accu’s maar wel niet genoeg om een alternatief te vormen voor de verbrandingsmotor. Daar komt nu verandering in, waardoor we aan het begin van aanzienlijke prijsdalingen staan. Tegen 2025 zal het verschil zullen elektriciteit en benzine weggewerkt zijn. De technische vooruitgang van accu’s is volop aan de gang. De productie van met nikkel verrijkte kathodes draait op volle toeren en laat toe om de energetische prestaties aanzienlijk op te drijven. De volgende generatie, meer bepaald de ‘solid state’-accu, wordt momenteel ontwikkeld en belooft nog betere prestaties.
Naast die technische vooruitgang is er ook nieuws van het productiefront. Die is namelijk op grote schaal van start gegaan. In de Tesla Gigafactory in Nevada wordt momenteel het grootste aantal accu’s ter wereld geproduceerd. Maar in werkelijkheid zijn er een tiental megafabrieken, het grote aantal nieuwe projecten niet meegerekend. Op het vlak van massaproductie is China een grote speler, die vanaf 2020 goed zal zijn voor 60% van de wereldproductie. De hoeveelheid geproduceerde accu’s zal volstaan om ruimschoots de behoefte van de komende jaren af te dekken (voldoende voor een marktpenetratie van 10% in 2020). Op korte termijn bestaat zelfs de mogelijkheid dat er een overschot zal zijn aan productiecapaciteit, waardoor de accuprijzen onder druk kunnen komen. Op middellange termijn zal het echter een hele uitdaging zijn omdat de vraag naar accu’s het aanbod zal overstijgen.
Impact van de elektrificatie van de auto
De elektrische revolutie brengt een schokgolf teweeg bij de marktspelers uit de automobielsector. De traditionele fabrikanten zullen een moeilijke omschakeling doormaken omdat de winstmarges van elektrische wagens kleiner zijn. De waardeketen verplaatst zich van de expertise in verbrandingsmotoren, waarop de constructeurs flink winst maken, naar de accu’s, de technologie aan boord en de elektronica die traditionele constructeurs zelf niet in huis hebben. De toekomstige winnaars zullen dus allicht de huidige of nieuwe marktspelers zijn die al die elementen voor hun rekening kunnen nemen.
Deel het artikel
Gerelateerde artikelen
Nijverheidsstraat 44
1040 Brussel
België
+32 2 287 91 111040 Brussel
België
BTW BE 0403 212 172
RPR Brussel
RPR Brussel
Gereglementeerd door de Belgische Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) en de Nationale Bank van België | Alle rechten voorbehouden 2024, Degroof Petercam