Onze experten volgen de economie en de financiële markten op de voet.

Coronapandemie ligt nog niet achter ons

Céline Boulenger - Economist
In België en de meeste Europese landen herstelt de economie zich van de coronapandemie. De vaccinatiecampagnes liggen op schema en het aantal dagelijkse besmettingen en sterfgevallen blijft dalen. Het lijkt erop dat we het einde van de tunnel beginnen te zien. Maar is deze positieve evolutie overal ter wereld aan de gang? Céline Boulenger, macro-econoom bij Degroof Petercam, geeft tekst en uitleg.

Licht aan einde coronatunnel, maar niet overal

Wat we zien is dat de vaccinatiecampagnes in de ontwikkelde economieën snel op gang zijn gekomen: in de Europese Unie, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk enzovoort. In veel rijke landen zou de groepsimmuniteit tegen het einde van dit jaar een feit kunnen zijn aangezien een groot deel van de bevolking gevaccineerd zal zijn. Velen van ons zijn tamelijk optimistisch over de toekomst, omdat het erop lijkt dat een terugkeer naar ‘het leven zoals we het vroeger kenden’ niet veraf meer is. Wat de zaken evenwel bemoeilijkt, is dat de wereld een groot dorp is geworden waarin alles met elkaar is verweven. En zolang Covid-19 zich nog steeds in andere landen verspreidt, blijft het virus ook een reëel risico voor onze contreien.

Grote kloof tussen rijk en arm

In de arme landen verlopen de vaccinatiecampagnes extreem traag, en dat is bijzonder problematisch: zo is in de VS zowat de helft van de bevolking gevaccineerd, terwijl in India (een land dat nog steeds worstelt met een verschrikkelijke tweede golf) slechts 3% van de bevolking een vaccin toegediend kreeg. In Afrika ligt dit percentage rond de 1%. Een van de oorzaken hiervan is dat de rijke landen zich meteen alle vaccins hebben toegeëigend. Toen de productie nog niets eens was begonnen, bestelden zij meer vaccins dan nodig om hun bevolking in te enten. Dit ‘vaccin-nationalisme’ heeft geleid tot een grote kloof tussen rijke en arme landen. In maart was 90% van de geleverde vaccins voor een rijke land bestemd.

Trage vaccinatie ook risico voor rijke landen

Voor opkomende landen geldt dat hoe langzamer zij hun bevolking vaccineren, hoe meer zij te maken zullen krijgen met nieuwe coronagolven. En hoe langzamer hun economieën zich bijgevolg zullen herstellen. Sommigen zeggen dat de groepsimmuniteit in de armste landen pas in 2023 zal worden bereikt. Dat is pas binnen twee jaar! Om diverse redenen is dat ook voor rijke landen slecht nieuws: wanneer de opkomende markten te maken krijgen met nieuwe golven van Covid-19 en moeite hebben zich te herstellen, economisch gezien kan zulks gevolgen hebben voor de wereldhandel. Niet alleen door verstoringen van de toeleveringsketens, maar ook omdat de wereldwijde vraag en de financiële markten in de klappen delen.

Vrees voor nieuwe varianten

Daarnaast kan ook onze strijd tegen Covid in het gedrang komen. Hoe meer Covid-19 zich namelijk blijft verspreiden in andere delen van de wereld, hoe groter de kans dat er vroeg of laat nieuwe varianten worden geboren. Deze nieuwe varianten kunnen niet alleen nog gevaarlijker zijn, de kans bestaat ook dat bestaande vaccins er geen bescherming tegen bieden. Het vaccineren van mensen in arme landen is dus echt een win-win voor zowel de landen in kwestie als voor ons.

Coronaproblemen India nefast voor COVAX

Het belangrijkste is dus dat de ontwikkelde landen mee hun schouders zetten onder de vaccinatiecampagne in arme landen. Op dit moment zijn dergelijke landen sterk afhankelijk van het COVAX-mechanisme dat 92 landen met een gemiddeld of laag inkomen van vaccins moet voorzien. Helaas is hun missie in het gedrang gekomen omdat de belangrijkste leverancier, het Serum Institute van India, zijn leveringen heeft opgeschort omdat de Indiase regering heeft gevraagd geen vaccins meer uit te voeren wegens de moeilijke gezondheidssituatie en de lage vaccinatiegraad in eigen land. COVAX heeft nieuwe afspraken gemaakt met andere leveranciers, en sommige ontwikkelde landen hebben beloofd om extra vaccins naar de armste landen te sturen, maar dat zal niet volstaan.

Inzetten op wereldwijde groepsimmuniteit

Aangezien de onzekerheid nog steeds zeer groot is, moeten we ons concentreren op het bereiken van groepsimmuniteit in elk land, niet alleen in de rijke landen. Want de pandemie zal pas van de baan zijn als het virus overal verslagen is.
Deel het artikel
Meer over:
Gereglementeerd door de Belgische Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) en de Nationale Bank van België | Alle rechten voorbehouden 2024, Degroof Petercam